Wyzwania dla transformacji

Fabryka – miejsca zajmowane jeszcze niedawno przez ludzi są puste. Linia jednak działa.
W jednym końcu hali maszyny dokładnie dokręcają śruby, w drugim montowane są niewielkie, ledwo dostrzegalne elementy. Informacja o realizowanych etapach procesu, niczym impuls nerwowy, zostaje zapisana w bazie danych. Maszyny komunikują się ze sobą, choć tego nie widać, nie słychać. Na końcu linii roboty umieszczają gotowe, specjalnie oznakowane produkty na paletach. Nagle w zasięgu wzroku pojawia się autonomiczny pojazd, który zabiera skompletowane wyroby do inteligentnego magazynu wysokiego składowania. Tam będą czekać, aż system ERP wyda towar po otrzymaniu zamówienia od klienta. Czy tak będą wyglądać fabryki za 50 lat? Nie, to nie wizja przyszłości, to już się dzieje. Czwarta rewolucja przemysłowa już się rozpoczęła.

Czytaj dalej…

To, co dziś wydaje się niemożliwe, dzieje się w wielu przedsiębiorstwach i nazywane jest czwartą rewolucją przemysłową, gdyż zmienia fundamentalnie rzeczywistość gospodarczą. Takimi etapami w historii przemysłu były kolejno mechanizacja, elektryfikacja oraz cyfryzacja. Dziś trudno dokładnie określić, jak dokładnie będzie wyglądać przyszłość. Niezależnie jednak od tego Przemysł 4.0 to dziś konieczność. O tym wiedzą już nawet najmniejsze firmy. Świadomość niewielkich przedsiębiorców na temat wdrażania zmian w kierunku transformacji cyfrowej wzrosła znacząco. O ile Raport Siemens „Smart Industry Polska 2018”, który powstał we współpracy z Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii, wskazywał, że aż 60% przedsiębiorstw z sektora MŚP w ogóle nie zna koncepcji Przemysłu 4.0, a w strategii uwzględniało ją zaledwie ok. 15%, to w Raporcie z 2019 roku rysuje się zupełnie inny obraz. Tylko 10% MŚP nie zna koncepcji Przemysłu 4.0, natomiast blisko 1/3 badanych firm zadeklarowała, że już obecnie wykorzystuje pewne technologie z tego obszaru. Blisko 40% zapowiada ich wdrożenie w perspektywie najbliższych 3 lat! Najmniejsi gracze na rynku dostrzegają jednak istotne problemy, bariery i wyzywania związane z rozwojem strategii Przemysłu 4.0 w ich przedsiębiorstwach. Zgodnie ze Smart Industry Polska 2019 przedsiębiorstwa z sektora MŚP wskazują na konieczność zatrudnienia nowych specjalistów, czy odpowiednio wykwalifikowanych inżynierów, co stanowi istotną barierę, gdyż wiąże się to z wysokimi kosztami. Nie jest też łatwe pozyskanie tego typu specjalistów. Kolejne bariery to brak środków na inwestycje w nowe kadry zajmujące się najnowszymi technologiami, brak dedykowanych pracowników, którzy rozpoznają możliwości, jakie daje cyfryzacja i Przemysł 4.0, wreszcie konieczność podniesienia kwalifikacji w tym zakresie. Przedsiębiorcy dostrzegają także wśród swoich pracowników poważne obawy przed zmianami i koniecznością zdobycia nowych kwalifikacji. Wniosek z tego jeden – najmniejsze firmy potrzebują fachowej wiedzy i wsparcia merytorycznego wyspecjalizowanych podmiotów. To nowy obszar do zagospodarowania dla instytucji, które na co dzień działają a rzecz mikro, małych i średnich firm. Dlatego Klaster SA&AM, prowadzony przez Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną, staje przed tym wyzwaniem.

– Naszym najnowszym przedsięwzięciem jest realizowany z ośmioma partnerami z sześciu krajów projekt „Boosting CE Business Support Organizations (BSOs) capacities for I4.0 scale up support” . Zakłada on wsparcie dla instytucji otoczenia biznesu, które są zaangażowane w doradztwo i szkolenia MŚP w obszarze Przemysłu 4.0. Oprócz wypracowania pakietu usług standardowych dla instytucji aktywnych w Hubach Innowacji Cyfrowych i wymiany doświadczeń między doradcami i ekspertami z różnych krajów, przewidujemy warsztaty z przedsiębiorstwami w naszym regionie – mówi Łukasz Górecki, Menadżer Klastra, a  za razem Koordynator projektu. –  Konsorcjum, którego jesteśmy członkiem, pozyskało prawie 800 tysięcy EURO z Programu Interreg Europa Wschodnia na realizację projektu – dodaje.

To już kolejne działania Klastra SA&AM i Strefy związane z Przemysłem 4.0. Przypomnijmy, że od 2018 r. Klaster zaangażowany jest w europejski Projekt EACN, wspierający międzyregionalną współpracy motoryzacyjnych MŚP i promujący wymianę dobrych praktyk w zakresie osiągnięć MŚP związanych z modernizacją przemysłową.

Opracowanie kompleksowego pakietu rozwoju kompetencji dla Instytucji Otoczenia Biznesu  i zestawu narzędzi wdrożeniowych umożlwiających efektywne wsparcie mikro, małych i średnich firm  na różnych poziomach transformacji Przemysłu 4.0 to podstawowe cele „Boost4BSO”. Fundamentem projektu są już wcześniej wypracowane narzędzia w ramach projektów InnoPeer AVM i Things+,  finansowane także z programu INTERREG. 

Projekt będzie realizowany etapowo. W pierwszym zbudujemy własne zdolności i kompetencje w oparciu o posiadane już instrumenty i zasoby. Następnie włączymy w projekt partnerskie Instytucje Otoczenia Biznesu, które pomogą nam dopracować pakiet kompetencji 4.0, a każdy z Partnerów projektu przeszkoli kadrę IOB. Opracowanie metodologii dla transferu wiedzy z tych instytucji do przedstawicieli MŚP umożliwi dalsze działanie. Ostatnim już etapem będzie realizacja pilotaży z udziałem najmniejszych firm. Wówczas nastąpi  wdrożenie usług w MŚP. Najlepsze IOB zostaną nagrodzone – tłumaczy Łukasz Górecki. – Dzięki takiej konstrukcji projektu będziemy mogli wraz z Partnerami działającymi w różnych krajach osiągnąć efekt kuli śnieżnej, czyli zwielokrotnienia i rozszerzenia oddziaływania projektu i wypracowanych rozwiązań – dodaje.

Szczegółowe informacje na temat projektu można znaleźć na stronie : https://www.interreg-central.eu/Content.Node/Boost4BSO.html

Więcej informacji udzielają pracownicy projektu:

Łukasz Górecki
E-mail: lgorecki@silesia-automotive.pl 

Ewa Dudzic-Widera
E-mail: edudzic@ksse.com.pl  

Biuro projektu
Katowicka SSE S.A.
Ul. Wojewódzka 42
40-026 Katowice